Zes simpele redenen waarom de Achtergracht weer water moet worden

De gemeenteraad van Weesp heeft in meerderheid besloten dat in de toekomt de Achtergracht weer een gracht moet worden. Of dat gaat lukken is uiteindelijk nog een vraag, maar de wens is er wel. En ik vind dat een heel goed idee. Daarom: zes redenen waarom we dit moeten willen

De zes redenen zijn ook een antwoord op iedereen die zegt dat het ‘ontdempen’ van de Achtergracht geldverspilling, een ‘hobbyproject’ en verbranden van subsidie is. Ik ben het daar niet mee eens. Het is gewoon een slimme investering in de stad.

Kaart van Weesp, halverwege de 17e eeuw, met de gloednieuwe Achtergracht.

Even wat voorgeschiedenis: in 1613 werd besloten Weesp uit te breiden met een extra gracht. Op dat moment was Weesp niet groter dan grofweg het rondje Kom, Oudegracht, Achter ’t Vosje en de Hoogstraat. Er was ruimtegebrek – met name door de bloeiende jeneverindustrie – en er moest een extra gracht komen: de gracht achter de Voorgracht; de Achtergracht.

Maar zoals op zoveel plekken in Nederland werd in de jaren ’60 van de twintigste eeuw besloten het groeiende autoverkeer meer ruimte te geven. En bovendien stonk de Achtergracht in die tijd verschrikkelijk door slechte doorstroming en omdat de melkfabriek Neerlandia loosde op de gracht. De Achtergracht werd door een besluit van de gemeenteraad vanaf 1960 gedempt.

Het dempen van de Achtergracht in 1960. Foto: RHC Vecht en Venen

Vanaf het moment van demping is het besluit omstreden geweest. Al sinds jaar en dag klinkt de wens om van de Achtergracht weer een gracht te maken. Onlangs heeft de gemeenteraad deze wens bekrachtigd door de open gracht op te nemen in de nieuwe Omgevingsvisie (toekomstvisie) van Weesp. En omdat de nieuwe fusiepartner Amsterdam heeft toegezegd die visie te zullen volgen en respecteren, is de kans op een open gracht weer een stukje groter geworden.

Dat vind ik goed nieuws. En wel om de volgende zes redenen:

1. Impuls voor de historische binnenstad van Weesp

Zoals ik in april al schreef, blijkt dat historische uitstraling van Weesp als een van de unieke verkooppunten van de stad wordt gezien. Weesp onderscheidt zich van andere steden doordat we juist zoveel historie nog hebben in het centrum. Dat zouden we meer economisch moeten gaan uitbuiten, er zit een verdienmodel. Nu al verdient Weesp behoorlijk aan alle dagjesmensen die de stad bezoeken en door structureel te investeren in het terugbrengen van de historische uitstraling neemt de waarde alleen maar toe. In dit geval geldt duidelijk: de kosten gaan voor de baten uit.

Ook de Achtergracht (ja, echt!) met boten voor de melkfabriek Neerlandia.

2. Geen ruim baan meer voor de auto

Weesp loopt achter met het autobeleid. Heel veel historische binnensteden zijn al lang bezig om de auto minder ruimte te geven. Natuurlijk is het belangrijk dat winkels en andere voorzieningen bereikbaar zijn per auto, (zeker voor mensen die minder goed ter been zijn), maar Weesp is nog veel te veel op de auto ingesteld. Door de Achtergracht open te graven, blijft er slechts ruimte over voor een smalle eenrichtingsweg die automatisch minder uitnodigt tot hard rijden of zwaar vrachtverkeer. Want ga eens kijken wat er per dag allemaal voorbijscheurt op de Achtergracht. Het is niet meer van deze tijd.

Zijsprong: daar is overigens bij de bouw van het nieuwe winkelcentrum aan de Achtergracht al rekening mee gehouden. Dat winkelcentrum moet uiteindelijk volledig worden bevoorraad via de Groeneweg, en niet via de Achtergracht.

3. De gedroomde parkeergarage

Het opengraven van de Achtergracht brengt ook kansen voor die andere droom: het maken van een parkeergarage. Weesp heeft geen goede grote parkeervoorziening aan de rand van de binnenstad en kan die goed gebruiken. En als we toch aan het graven zijn…? In Amsterdam is het onder de Boerenwetering ook gelukt!

De Boerenwetering in Amsterdam. Foto: Wikimedia

4. Klimaatadaptatie en waterberging

We moeten ons aanpassen aan het klimaat. We moeten meer ruimte gaan maken voor waterberging. Berging die kan dienen als buffer in droge tijden (zoals nu) en als overloop in natte tijden. Weesp heeft al heel veel water verloren. Als we Weesp toekomstbestendig willen maken om overlast voor de Weespers te voorkomen moeten we dieper en ingrijpender gaan nadenken waar wij water gaan opslaan in de stad. Een open Achtergracht is daarbij een enorme stap in de goede richting.

Bovendien koelt water. Met de toenemende hetere zomers moeten we ook gaan nadenken hoe we de stad koelen. Duidelijk is dat veel steen werkt als een oven en daardoor de temperatuur in de stad met een paar graden kan verhogen. Water daarentegen koelt. Een open Achtergracht koelt. En als we toch nog ooit eens ijzige winter krijgen kan je er prima schaatsen.

De Achtergracht bij de ingang van de Singelstraat. Zelfs met gracht is er genoeg ruimte voor een rijbaan. Foto: inoudeansichten.nl

5. Alle omliggende huizen worden meer waard

Simpel maar interessant rekensommetje van de gemeente Weesp in 2016: alle huizen rondom de Achtergracht worden gemiddeld 15 procent meer waard. Daarbij is gekeken naar de waardeontwikkeling van panden in andere delen van Nederland waar grachten weer opengegraven zijn. Voor elke huiseigenaar is dat natuurlijk best wel een fijn idee: zonder enige inspanning is het bezit ineens meer waard. Voor de gemeente is dat overigens ook fijn, de belastingopbrengsten stijgen daarmee ook.

6. De kwaliteit van de openbare ruimte neemt toe

Varen met een bootje in de gracht, wie vindt dat nu niet leuk? Behalve de toeristische voordelen is het ook voor de Weesper zelf een plezierig idee. Wie vindt de nog bestaande grachten in Weesp nu niet mooi? Wie geniet er nu niet van dobberen in een bootje door de stad? Wie houdt er nu niet van flaneren langs de Vecht aan de Hoogstraat? Wie maakt er nu eens geen ommetje door het oude centrum? Een open Achtergracht maakt Weesp ook voor de Weespers mooier. En uit onderzoek blijkt: wie van zijn of haar leefomgeving geniet is gelukkiger.

De Achtergracht, met tuintjes van de bewoners aan het water. Foto: Historische Kring Weesp

Verder…

Daarbij zou je er ook nog aan kunnen denken om de Achtergracht bij de Wollenweversbuurt weer te verbinden met de Oudegracht. Dan kan een rondje maken met de boot door de stad

Ik zeg: opengraven die gracht! Het is een investering die de moeite meer dan waard is.

5 reacties / Voeg je reactie hieronder toe

  1. Wat een super plan en ik denk ook redelijk betaalbaar, maakt de stad leefbaarder. Wel mis ik de nodige investeringen in de nieuwe maar ook de aanpassingen aan de bestaande bruggen, dit om een rondje te kunnen varen/ schaatsen. Succes!!!

    1. Ik ben in 1953 in Weesp-zuid geboren. Ik liep in de zestiger jaren langs de Achtergracht naar de Plesmanschool. Dit stonk verschrikkelijk en het water was gitzwart. Het dempen was een hele verbetering destijds. Nu in de tijd van waterzuiveringen kan de gracht weer opengegraven worden. Wat een schitterend vooruitzicht. 👍

  2. Helaas woon ik niet meer in Weesp, maar ik juich dit plan van Harte toe! Het geeft meer allure aan de stad. Verspilling nee kijk naar die afschuwelijke grijze betonnen wand die ze gebouwd hebben als je Weesp komt binnenvaren. Dat is geldverspilling!!!! Laat het maar komen dan verdwijnen ook de auto’s en mensen die dubbel parkeren op de achtergracht! Want we willen niet een stukje lopen maar zo dicht mogelijk bij een winkel parkeren. Kijk maar wat in de Nieuwstraat al gebeurd. Met de komst van Amsterdammers in de gemeente is het hier de nieuwe PC Hoofdstraat😡 Centrum moet autoluw worden.

  3. Weesp ooit verlaten, met spijt in het hart. Maar dit is een geweldig idee wat zeker de historie van Weesp ten goede zal komen.

  4. Ik kan het als oud-Weesper(1945 -1965) alleen maar van harte eens zijn met alle eerdere bijdragers. de verhouding tussen bebouwing en gracht was harmonisch, maar nu ligt er tussen de twee rijen huizen slechts een troosteloze langgerekte vlakte. Maar de stank WAS barbaars!

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *