Op de website van Amsterdam was twee maanden geleden een artikel te lezen over de oudste kaart van Amsterdam uit 1538 van Cornelis Anthonisz. Leuk is dat diezelfde Cornelis ook de oudste kaart van Weesp tekende, de stadsplattegrond van 1551.
Dertien jaar nadat hij de hoofdstad vanuit een spectaculair vogelvluchtperspectief tekende, maakte hij in opdracht van het Weesper stadsbestuur ook een plattegrond van onze stad. Minder spectaculair dan de Amsterdamse kaart, maar toch. We weten ook waarom Cornelis Anthonisz. dat deed: het Weesper stadsbestuur wilde namelijk met de kaart aan landsheer Karel V in Brussel toestemming vragen om de Middenstraat aan te leggen: een nieuwe straat door het midden van het middeleeuwse Weesp. Daar liepen op dat moment alleen nog voetpaden.
Met succes, het Weesper stadsbestuur kreeg de toestemming om de Middenstraat aan te leggen. Overigens met een bocht om het klooster het Jonge Convent heen, een bocht die nog steeds herkenbaar is in de Middenstraat.
Helaas ging het origineel van de plattegrond verloren bij de Weesper stadsbrand van 1968. Er is een slechte kleurenfoto als kopie bewaard gebleven en een veel betere 19e eeuwse kopie van de kaart in het gemeentearchief. Als je die kaart over het huidige stratenpatroon van Weesp projecteert, dan zie je hoe accuraat de 16e eeuwse kaart is én bovendien hoe weinig het Middeleeuwse Weesp is veranderd.
1551
Maar wat zien we dan op die kaart van 1551? We zien het kleine Weesp met zijn ongeveer 2500 Weespers die de stad dan rijk is. Aan de bovenkant van de kaart is de rivier De Vecht zichtbaar met de Hoogstraat. Weesp is omheind door een stadsmuur. In die muur zitten drie poorten: de Muiderpoort (naar Muiden), de Geinpoort (naar Amsterdam) en de Klinkettepoort (naar Utrecht). Binnen de stadsmuren is de Grote Kerk als middelpunt zichtbaar en de twee kloosters die de stad dan nog binnen de grenzen heeft: het Oude Convent en het Jonge Convent. Aan de onderkant van de kaart zien we de huidige Oudegracht stromen.
Alhoewel Weesp eerder wordt genoemd in de boeken als Amsterdam, is uit de vergelijking van beide kaart duidelijk hoeveel groei Amsterdam al heeft doorgemaakt. De stad is Weesp dan al ver voorbij.
Lees ook: 750 jaar Amsterdam? Há! 869 jaar Weesp!
Bron: Weesp, 650 jaar stad, Ida Kemperman en Aukje Zondergeld-Hamer ( Weesp, 2005)